Wie het kleine niet eert ...

Is de golfhistoricus uitsluitend geïnteresseerd in de 'grande histoire', zoals die is neergelegd in de oprichting van golfclubs, in de technische ontwikkelingen van golfmateriaal, gerelateerd aan de nationale en internationale geschiedenis? Of is er ook interesse in de 'petite histoire', lotgevallen van individuele leden, de kleinere gebeurtenissen binnen golfclubs?

Wanneer de golfgeschiedenis een afspiegeling wil zijn van de ontwikkelingen in de algemene geschiedeniswetenschap, dan dient voor het laatste ook belangstelling te zijn. De Franse Annales-groep (o.a. Fernand Braudel, Emmanuel Le Roy Ladurie) in de vorige eeuw heeft hierbij het voortouw genomen en duidelijk gemaakt dat een wezenlijk beeld van de geschiedenis verkregen kan worden door de beschrijving van het leven van de 'kleine lieden'. Hierbij kan natuurlijk worden opgemerkt dat bij de beoefenaars van de golfsport in de eerste jaren in Nederland zelden sprake was van kleine lieden.

Voor hetzelfde dilemma wordt de huidige archivaris gesteld. De neiging bestaat om kleinere zaken terzijde te schuiven en uitsluitend dat te bewaren dat van groter belang wordt geacht, zoals het vastleggen van de clubkampioenschappen en lustra. Echter, diezelfde archivaris/golfhistoricus is vaak aangenaam verrast als blijkt dat in het verleden juist bijzonder veel van dergelijke kleinere dingen bewaard zijn gebleven, zoals menukaarten van diners, oude scorekaarten en kleinere schriftelijke gedachtenuitwisselingen binnen de golfclub.

 

Voorbeelden hiervan zijn te vinden in het archief van de Utrechtse Golfclub De Pan, waar menig schrijven uit de beginperiode bewaard is gebleven. Dit geeft onder andere een goed beeld van de inspanningen die zijn gedaan voor de totstandkoming van de golfbaan waar huidige generaties nog steeds dankbaar van profiteren. Zo werd in 1929 het besluit genomen tot de aanleg van de tweede negen holes van De Pan en het archief getuigt van de inspanningen die zijn geleverd voor de financiële onderbouwing hiervan.

Een van de initiatieven was het opvoeren van een toneelstuk in Hotel Figi in Zeist, waarvan de opbrengst ten goede kwam aan de aanleg van de baan. Uit een bewaard gebleven nota (foto) blijkt dat voor het realiseren van dit toneelstuk een aantal meubelstukken ter beschikking werd gesteld door leden van De Pan, waarbij een verhuisbedrijf dit ophaalde in de desbetreffende villa's, zoals beschreven, en weer terugbracht. Een andere nota getuigt van het bestellen van een ruime hoeveelheid champagne Pol Roger, vermoedelijk ter versterking van de gulgevendheid.

Fraai illustreert deze kleine nota ook het feit dat de meeste leden van de club een huis bewoonden met een naam, hetgeen voor de post in die tijd nog voldoende was. Door Napoleon was in 1800 al de verplichte huisnummering in Nederland ingevoerd en in 1851 werd in de gemeente de verplichting van een straatnaam opgenomen. Genoemde villa's - met fraaie namen als Nieuw Beerschoten, Bloemenheuvel, Blikkenburg, Sandhoef - bleken echter voldoende bekend om de post te bezorgen. Veel van deze namen kunnen nu nog worden teruggevonden in de straten en gebouwen van Zeist en omgeving.

Het getuigt er allemaal van dat kleine archiefstukken met het verstrijken van de tijd een toegenomen waarde krijgen en dat het de moeite waard kan zijn om ook dergelijke documenten te archiveren. Dit wordt vanzelfsprekend vergemakkelijkt door digitalisering.

Keer terug naar de pagina Onze historie - publicaties en artikelen.