Terug naar Publicaties en artikelen

De herkomst van de Van Loon Beker van UGC de Pan

12 juni 2023

Ernst van den Doel van de NGF Commissie Erfgoed vertelt over de Van Loon Beker op de Utrechtse Golfclub De Pan.

De oprichters van de eerste golfclubs in Nederland behoorden tot een kleine kring van welgestelden, met sterke onderlinge banden. Vaak beschikten zij over landgoederen die de aanleg van een golfbaan mogelijk maakten, of over connecties die dergelijke landgoederen ter beschikking konden stellen. Hun verdiensten in de verbreiding van golf wordt op de oudere clubs weerspiegeld in de namen van wedstrijdbekers waarom nog altijd wordt gestreden. Zo ook de van Loonbeker op de Pan.

Louis van Loon
Louis van Loon
Beeld: Collectie Museum Van Loon

Jonkheer Louis Antoine van Loon werd op 29 april 1862 in Amsterdam geboren. Zijn moeder, Louisa Cathérine Antoinette Borski, was de kleindochter van Johanna Borski- van de Velde. Zij was de weduwe van Willem Borski, een geslaagde Amsterdamse investeerder, onder andere via zijn connecties met de bank Hope en hun firmant Pierre César Labouchere. Borski kocht het landgoed Overveen van Jacob Boreel. In 1950 heeft de familie het grootste deel van dit landgoed aan de Nederlandse Staat verkocht, het is nu nationaal park de Kennemerduinen.

Willems weduwe Johanna Borski investeerde eveneens met succes, onder ander in de net opgerichte Nederlandsche Handelsmaatschappij. Ook haar zoon Willem II en kleinzoon Willem III vergrootten het familiekapitaal.

Moeder Louise ( Louky) liet na de geboorte van vijf kinderen in Doorn het huis Hyde Park bouwen, dat in de Tweede Wereldoorlog is afgebrand. Zij woonde daarbij het grootste deel van het jaar in Cannes.Vader Hendrik bleef in Amsterdam wonen, op Herengracht 502, nu de ambtswoning van de burgemeester. Hij werd, via zijn schoonfamilie, bankier bij Hope en Co. Louise overleed na een noodlottige val in 1893.

Een band met Gerry del Court

Van Loon trouwde in 1889 in Parijs met Adèle Françoise Tachard. Het echtpaar kreeg vijf kinderen, twee zonen en drie dochters. Dochter Marie Adèle Erneste van Loon trouwde met Gerard (Gerry) del Court van Krimpen, in die tijd ’s lands beste golfer. Ook Louis van Loon werd bankier bij Hope en Co.

Het echtpaar Van Loon woonde in Doorn op landgoed La Forêt, waarbij 50 personen personeel ter beschikking stonden. Het landgoed lag naast Hyde Park. Van Loon liet er in 1890 een grote villa bouwen, die beroemd werd om de stallen met 22 boxen. De statiekoets van van Loon, die hij in 1902 liet maken, is nog te bezichtigen in het rijtuigenmuseum in Leek, evenals een andere koets, zijn 'jachtbreak'.

De gala-berline van Louis van Loon
De gala-berline van Louis van Loon
Beeld: Collectie Museum van Loon

In de oorlog raakte de villa, bezet door de nazi's, beschadigd, deze is in 1964 afgebroken. Het terrein werd verkocht aan de Vereniging Bartimeus, voor slechtziende en blinde kinderen. Bij de verkoop bedongen twee dochters van Van Loon tot hun dood op het terrein te mogen wonen.

Hoewel van Loon niet wordt beschreven als aanwezig bij eerste constituerende vergaderingen van de Doornsche Golfclub (nu De Pan) is hij vanaf mei 1894 betrokken bij het bestuur. Duidelijk is dat hij ook bevriend was met de oprichters van de Haagsche Golfclub. Zo wordt genoteerd dat zijn advies van belang is voor het opstellen van de Staten van de club; ook zal hij adviezen inwinnen bij zijn vriend Charles des Graz, een van de oprichters van de Haagsche Golfclub.

Voorzitter

Uit de notulen van de eerste jaren van De Pan is de taakverdeling binnen het bestuur soms moeilijk op te maken; soms lijkt degene die als voorzitter wordt omschreven alleen de voorzitter van de vergadering te zijn, ook omdat vaak een deel van de bestuursleden afwezig was. Zo wordt op 27 maart 1905 genoteerd "zoals gewoonlijk schitterden de beste bestuursleden door hunne afwezigheid". In 1899 is Van Loon “president van de commissie tot regeling der wedstrijden”, in 1899 is hij vicevoorzitter en in 1907 wordt hij duidelijk genoteerd als voorzitter.

Op 3 maart 1926 wordt in de notulen van de bestuursvergaderingen genoteerd dat Van Loon als voorzitter wil bedanken. "Door Jhr de Pesters wordt de scheidende voorzitter warme hulde gebracht voor hetgeen deze gedurende tal van jaren voor de club heeft gedaan." Hij wordt opgevolgd door De Pesters, die vrijwel direct zal worden geconfronteerd met de noodzaak een nieuwe locatie voor de club te vinden. Deze datum van afscheid is dus anders dan die op het portret van Van Loon in de hal van het clubhuis wordt vermeld, namelijk 1922!

Van Loon Bekers van Golfclub de Pan
De Van Loon bekers

Van Loon werd bij de opening van de nieuwe baan tot erevoorzitter benoemd. In Het Vaderland van 12 mei 1929 wordt geschreven dat het nieuwe clubhuis "een geschenk van den eere-voorzitter" is. Dat dit een misverstand moet zijn geweest, blijkt uit de bestuursnotulen van 11 juli 1928, waarin het bestuur de opdracht tot de bouw van het clubhuis geeft, voor 30.000 gulden; gekozen wordt daarbij voor "handvorm Utrechtse steen". De eerste steen werd door de ere-voorzitter van Loon gelegd in september 1928. Bij die gelegenheid schonk hij de eerste Van Loonbeker, die jaren zoek is geweest.

Ter gelegenheid van zijn 90ste verjaardag schonk Van Loon in 1952 een tweede Van Loonbeker. De teruggevonden oude trofee is nu voor de winnares en de nieuwe voor de winnaar. In 1953 overleed Louis Antoine van Loon.

Keer terug naar de pagina Onze historie - publicaties en artikelen.