Terug naar Nieuwsoverzicht

Vogel- en insectenonderzoek op Golfbaan Welderen

14 augustus 2019

Golfbaan Welderen werkt mee aan een onderzoek met de titel ‘Verhongeren de vogels?’ Bij dit onderzoek in opdracht van Radboud Universiteit Nijmegen wordt gekeken naar het verband tussen het gebruik van pesticiden en de afnemende insecten- en vogelbestanden.

Insecten zijn belangrijk voor het ecosysteem; ze zorgen voor bestuiving en zijn het voedsel voor veel vogels en zoogdieren. Maar wetenschappers stellen een grote sterfte onder insecten vast. 

In 2017 publiceerde de Radboud Universiteit Nijmegen hierover een schokkend rapport. Uit onderzoek in Duitse gebieden nabij de Nederlandse grens bleek dat de hoeveelheid insecten in 27 jaar tijd met 75 procent was teruggelopen. De studie werd gedaan in natuurgebieden te midden van landbouw, vergelijkbaar met het Nederlandse landschap.

Ook andere studies tonen aan dat het aantal insecten terugloopt. Een studie die dit jaar gepubliceerd werd in het tijdschrift Biological Conservation stelt dat wereldwijd 40 procent van de insecten met uitsterven wordt bedreigd. 

Tegelijk neemt de populatie van vogels in de wereld af en wetenschappers vermoeden dat er een direct verband is afname van insecten en vogels. Insecten zijn immers het belangrijkste voedsel voor vogels. En er zijn steeds meer aanwijzingen dat de afnemende insecten- en vogelstand te maken zouden hebben met milieuverontreiniging en het gebruik van pesticiden (bestrijdingsmiddelen).

Onderzoek op Golfbaan Welderen

Promovendus Nick Hofland doet een vervolgonderzoek voor de Radboud Universiteit in Nijmegen. Hij bestudeert het verband tussen het gebruik van pesticiden, het insectenbestand en de achteruitgang van insectenetende vogels. Hofland doet voor zijn studie "Verhongeren de vogels?" onderzoek op landbouwgrond en kwekerijen maar ook op golfbanen.

De Arnhemse Koerier bericht deze maand over het onderzoek van Hofland op Golfbaan Welderen in Gelderland. "Het gaat echt niet goed met de natuur”, zegt Nick Hofland in de krant. “Er zijn steeds minder insecten en dat heeft invloed op het gehele ecosysteem, onder andere op vogels die zich hiermee moeten voeden.”

Zijn onderzoek richt zich op boerenzwaluwen en spreeuwen. “Deze vogels zijn afhankelijk van insecten en makkelijk te volgen", zegt Hofland. "We weten inmiddels dat het aantal spreeuwen vanaf 1990 tot nu met ongeveer vijftig procent is afgenomen. Voor de boerenzwaluw is de afname wat minder dramatisch, maar het zijn er hoe dan ook minder."

De leden van de commissie Flora en Fauna van Golfbaan Welderen vertellen in de Arnhemse Koerier dat ze graag meewerken aan de studie. Harrie Besselink: “Voor het behoud van de natuur, maar ook om ervan te leren." De club vertelt in het artikel dat spreeuwen een natuurlijke vijand zijn van engerlingen. Spreeuwen doen dat zonder schade aan de grasmat aan te brengen, kraaien die de larven eten zorgen wel voor grote schade. Besselink: "Vandaar dat we op de dichtbegroeide delen van de baan spreeuwenkasten tegen de bomen hangen om ze te lokken. Voor ons is het belangrijk om te leren hoe we zo veel mogelijk spreeuwen op de baan kunnen krijgen.”

Volgens onderzoeker Hofland moet het gehele ecosysteem verbeterd worden. “Het draait niet alleen om vogels, maar ook om insecten en planten. Naast een terugdringing van de intensieve landbouw zijn er beheersmaatregelen nodig om de insectenpopulaties weer op te krikken." 

Duurzaam beheer van golfbanen draagt bij aan de verbetering van het ecosysteem. Duurzaam beheer is het uitgangspunt van Golfbaan Welderen. De club heeft in 2017 het GEO-certificaat behaald en gebruikt volgens de de commissie Flora en Fauna geen bestrijdingsmiddelen. "Met onze deelname aan ‘Verhongeren de vogels’ willen we een stukje bewustwording bewerkstelligen", zegt Besselink in de Arnhemse Koerier.

Lees het volledige artikel op de website van Arnhemse Koerier.  

Vogelvriendelijk golfbaanbeheer en GEO-certificering

Golfbanen zijn niet alleen een plek om sport te beoefenen, maar ook een leefgebied voor veel vogels en insecten. De wijze waarop een golfbaan ingericht is en beheerd wordt, bepaalt welke soorten kunnen gaan floreren. Voor golfbaanbeheerders ligt er een enorme kans om een meer geschikte habitat voor allerlei flora en fauna te creëren. Lees hier meer.

OnCourse Nederland is de online portal die is ontwikkeld om golfbaanbeheerders te stimuleren bewust om te gaan met natuur en milieu en maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Na het doorlopen van het programma kan internationale certificering door de GEO Foundation worden aangevraagd. Lees hier meer over GEO-certificering.

Jubileum

Golfbaan Landgoed Welderen in Gelderland viert in 2019 het 25-jarige jubileum en dat wordt het hele jaar door groots aangepakt. Welderen heeft naast een 18-holes baan ook een 9-holes par-3 en -4 oefenbaan en een 6-holes pitch & puttbaan. Meer informatie: welderen.nl/jubileum.

Een handboek van Vogelbescherming Nederland en de NGF

Deze site is ontwikkeld in samenwerking met Vogelbescherming Nederland.