Inhoud caddie

Bijen en bijenvriendelijke golfbanen

Wilde bijen zijn belangrijk voor natuur en mens, maar het aantal bijen en andere bestuivende insecten daalt wereldwijd heel snel. Golfclubs kunnen helpen: golfbanen die duurzaam beheerd worden, vormen ‘bijenvriendelijke’ gebieden.

In 2018 is de Nationale Bijenstrategie ondertekend, een reddingsplan voor bijen en andere bestuivende insecten. Natuurbeschermingsorganisaties, land- en tuinbouworganisaties, het bedrijfsleven en de overheid hebben de handen ineen geslagen om de massale terugloop van bijensoorten een halt toe te roepen. Ruim 80 partners gaan met elkaar tientallen initiatieven uitvoeren om de massale bijensterfte in Nederland te stoppen.

De grootste bedreiging voor de wilde bij is gebrek aan voedsel en nestgelegenheid

Ook de NGF heeft zich gecommitteerd aan de Nationale Bijenstrategie. "Wilde bijen zijn ontzettend belangrijk voor de landbouw, natuur en dus ook voor ons", aldus Richard Kooloos, destijds NGF-bestuurslid Duurzaamheid, bij de ondertekening van de Nationale Bijenstrategie in 2018. "Golfbanen vormen vaak de verbinding tussen natuur, landbouw en stad. Als golfers kunnen wij een belangrijke rol spelen in het ‘bijenvriendelijk’ maken van golfbanen, met bijvoorbeeld een bloemrijke rough met bloemen of meer lindebomen, daar zijn bijen dol op. Dankzij het GEO-duurzaamheidsprogramma kan dat op een eenvoudige manier worden opgenomen in het onderhouds- en investeringsplan van de baan."

Zorgen

Insecten zijn nodig om het stuifmeel van de ene bloem naar de andere te brengen. Veel voedselgewassen en planten kunnen zich daarna pas voortplanten of vruchten krijgen.

certificaat partnerschap Nationale Bijenstrategie

Het aantal (wilde) bijen, vlinders, zweefvliegen en andere bestuivende insecten daalt wereldwijd. Van de 360 soorten bijen in Nederland dreigt meer dan de helft te verdwijnen. Zij staan op de nationale Rode Lijst Bijen. Met de ‘Rode Lijst Nederlandse bijen’ houdt de Rijksoverheid het aantal wilde bijen in Nederland in de gaten.

De grootste bedreiging voor de wilde bij is gebrek aan voedsel en nestgelegenheid. Dit is een direct gevolg van:

  • intensieve grootschalige landbouw;
  • verstedelijking;
  • strak en efficiënt beheer van het openbare groen; bijen hebben bloemen nodig, die vinden ze bijvoorbeeld te weinig op gazons.

Actie middels de Nationale Bijenstrategie

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) heeft in 2018 de Nationale Bijenstrategie voor behoud en groei van de bijenpopulatie gemaakt. Natuurbeschermingsorganisaties, bedrijven, onderzoeksinstituten, land- en tuinbouworganisaties en semioverheden zijn nauw betrokken bij de strategie. Zij werken met elkaar aan meer dan 100 plannen die bijdragen aan het behoud van bijen en andere bestuivers.

Maatregelen voor meer bijen en bestuivers

Versterking leefomgeving wilde bijen op land en in stad

Denk hierbij aan de aanleg van meer velden, parken en tuinen met inheemse bloeiende bloemen, planten en struiken. Bijvoorbeeld met klaver, bijenbomen of winterlinden. Door meer los zand, onverharde paden en rommelige hoekjes kunnen bestuivers hun nesten ondergronds bouwen. Deze maatregelen moeten vooral gemeenten, provincies en waterschappen uitvoeren. Maar ook golfclubs kunnen hun banen bijenvriendelijk inrichten. In het artikel Waarom evenwichtige voeding belangrijk is voor bij en volk lees je waarom het belangrijk is dat golfbanen inzetten op kruidenrijke graslanden en bloeiende struiken en bomen.

Goed opgeleide imkers

Voor de honingbij is het belangrijk dat imkers goed zijn opgeleid. Als imkers weten hoe honingbijen gezond blijven, kunnen zij de bijenpopulatie beter beschermen tegen ziekten en plagen.

Duurzame gewasbescherming in land- en tuinbouw

Het is bijvoorbeeld al verboden om schadelijke middelen voor gewasbescherming te gebruiken op aantrekkelijke gewassen voor bijen. Voor golfbanen die pesticiden gebruiken is IPM (Integrated Pest Management) de wettelijk verplichte methodiek om het gebruik drastisch af te bouwen.

Nederland weer bijenvriendelijk

De strategie richt zich op bescherming van de wilde bij, honingbij en alle andere bloembezoekende insecten. Het actieplan moet zorgen voor herstel van biodiversiteit, verbetering van het leefgebied van bijen en een betere leefomgeving voor alle bestuivers in het agrarisch gebied. Nederland moet bijenvriendelijk worden.

Kennis

Hoe kun je een bijdrage leveren aan behoud en herstel van deze onmisbare bijen? Daarvoor is kennis nodig. Welke kennis is nodig en waar vind je die? Naturalis en Wageningen UR brachten de vele kennisbronnen in kaart. Lees hierover meer in het artikel Kennis nodig voor behoud en herstel bestuivers.

Ga terug naar de hoofdpagina Biodiversiteit op golfbanen.