Biodiversiteit
Kort gezegd is biodiversiteit – de rijkdom aan soorten op de wereld – van levensbelang voor mens en planeet. Liesje Mommer, hoogleraar plantenecologie, zei het in 2022 treffend: "Biodiversiteit levert ons: schoon water, schone lucht, een vruchtbare bodem, ons voedsel, medicijnen, bouwstoffen. Biodiversiteit is wat wij nodig hebben om te leven op aarde." Hierom zijn er drie redenen waarom golfbanen er vol op moeten inzetten.
- De eerste reden is dat golfclubs hierdoor bijdragen aan de oplossing voor een wereldwijd probleem: de afnemende biodiversiteit. Meer dan 80 procent van de Nederlanders vindt natuur belangrijk en houdt ervan, zo blijkt uit onderzoek. Natuurontwikkeling geeft Nederlandse golfbanen extra bestaansrecht in een land waar ruimte schaars is, het is naast sportbeoefening een belangrijk onderdeel van de ‘license to operate’ van een golfbaan.
- Daarnaast trekt een golfbaan met een rijke, gebiedseigen biodiversiteit natuurlijke vijanden aan die plagen en ziekten kunnen voorkomen. Dat is een belangrijke voorwaarde voor pesticidevrij beheer en structurele speelkwaliteit.
- Tot slot: een rijke natuur trekt golfers aan. Natuurbeleving is een van de hoofdredenen waarom men golf speelt, zo blijkt ook weer een recente enquête over golfbaanonderhoud.
De golfsector is op weg naar volledig pesticidevrij beheer en werkt steeds beter samen met de natuur. Er is een direct verband tussen chemievrij beheer en biodiversiteit, want de soortenrijkdom van planten, dieren, insecten en schimmels staat wereldwijd onder druk door de impact van de mens. Onder meer door het gebruik van pesticiden. Werken met de natuur is om die reden een must en heeft ook een groot voordeel: duurzaam golfbaanbeheer leidt tot structurele speelkwaliteit, kwaliteit het hele jaar door.
De Nederlandse golfbanen beslaan gezamenlijk bijna 11.000 hectare. In het algemeen nemen de gebouwen en spelonderdelen (greens, tees, fairways, speelrough en hindernissen) maar zo’n veertig procent van het terrein in beslag. Omdat er op de golfterreinen veel ruimte voor natuurontwikkeling is, kunnen golfbanen bij uitstek een bijdrage leveren aan nationaal natuurherstel. En dat gebeurt al op grote schaal door de transitie naar duurzaam beheer van de golfbanen. Duurzaam golfbaanbeheer en het verhogen van de biodiversiteit op het terrein gaan hand in hand.
Bovendien is natuurontwikkeling een relatief kleine stap voor golfbaanbeheerders, want de Wet natuurbescherming brengt al veel verplichtingen met zich mee, meer dan menig golfbaanbeheerder weet. Die verplichtingen hebben bijvoorbeeld invloed hebben op het rough- en oeverbeheer. De wet voert namelijk verder dan het in leven houden van beschermde planten- en dierensoorten. Golfbanen moeten eenvoudig gezegd fatsoenlijk omgaan met alle dieren en planten, beschermd of niet. Zonder aandacht voor natuurontwikkeling lukt dat niet. Met een actieve focus op natuurontwikkeling lukt dit wel én worden kansen benut.
Het GEO-duurzaamheidsprogramma ondersteunt clubs en banen bij natuurherstel en -ontwikkeling. Daarnaast is er in het voorjaar van 2023 een online publicatie verschenen die clubs en banen ondersteunt bij het werken aan biodiversiteit. Klik hier voor de NGF-publicatie 'Biodiversiteitsontwikkeling op golfbanen: praktische handvatten'. (Dit is een geactualiseerde versie van de publicatie Biodiversiteit op golfbanen.)
Lees ook ...
- Biodiversiteit loont: Een handreiking voor ondernemers (Sociaal-Economische Raad).
- Méér biodiversiteit op de baan! (Wageningen University & Research).
- Een aanpassing van de golfregels biedt kansen om de biodiversiteit in golfbanen te verhogen en de doorstroming van spelers te verbeteren.
- Biodiversiteit op golfbanen: een 9-stappenplan.
- Factsheet: Biodiversiteit in grasvegetaties: kansen en knelpunten.
- Factsheet: Plagen en ziekten beheersen door biodiversiteit.
- Heidebeheer op golfbanen.
- Bijenvriendelijke golfbanen.
- Mini-symposium “Over golflandschappen en biodiversiteit”.
- De (ecologische) waarde van golf.
- Mini-symposium "Drentse golfbanen en biodiversiteit".