Amateurstatus Regels: gevolgen belastingheffing in Nederland
6 december 2021
De NGF is geen fiscaal adviespunt voor topamateurs. Naar aanleiding van de wijzigingen van de Amateurstatus Regels per 1 januari 2022 hebben wij wel op een rij gezet wat de belangrijkste aandachtspunten voor amateurgolfers zijn omtrent de fiscale gevolgen van verschillende stappen die zij ondernemen. De aandachtspunten staan hieronder. Als het gaat over sponsor- en/of onkostenvergoedingen of reclame-inkomsten, dan raden we amateurgolfers aan om vooraf contact op te nemen met de belastingdienst of een belastingadviseur om na te gaan welke fiscale gevolgen een en ander heeft. De kosten van belastingadvies zijn aftrekbaar voor de inkomstenbelasting.
R&A: Rules of Amateur Status, gevolgen belastingheffing in Nederland
In onderstaand betoog gaan we uit van amateurs die in Nederland fiscaal woonachtig en daardoor binnenlands belastingplichtig zijn. Daarvoor is het niet per se van belang dat de amateur meer dan 183 dagen in een kalenderjaar in Nederland verblijft. Zowel economische, sociale als maatschappelijke belangen worden daarbij meegenomen.
Als in geen enkel land het dagencriterium van 183 dagen wordt gehaald of als dat dagencriterium niet wordt gehaald in het land waar iemand een vaste verblijfplaats heeft, dan wordt beoordeeld waar zich het centrum van de sociale en maatschappelijke belangen bevindt.
- Waar verblijft het gezin/partner?
- Waar wordt arbeid verricht?
- Waar wordt een woning aangehouden?
- Waar ingeschreven in de gemeentelijke administratie?
- Is er sprake van gebruik van gas en water op het woonadres?
- Waar wordt geld opgenomen van de bank resp. pinopnamen gedaan?
- Waar is uw bank en vermogensbeheerder gevestigd?
- Hoe lang werkt / woont / verblijft men in een land?
- Plaats van lidmaatschappen, abonnementen, bankrekeningen, verzekeringen, ziektebehandelingen, etc.
Omdat dit puur aan de hand van de combinatie van de hierboven genoemde criteria wordt beoordeeld, is hier geen vuistregel voor te geven en wordt dit daardoor individueel bepaald. Daarbij komt nog dat de bepaling van de fiscale woonplaats per land (door eigen nationale wetgeving) kan verschillen.
Bovenstaande criteria zijn de Nederlandse criteria. Als aan de hand van bovenstaande toch twee landen in aanmerking zouden komen om als woonland te fungeren is het verstandig om samen met een belastingadviseur het verdrag (en de toelichting daarop) tussen het ene land (bijvoorbeeld Nederland) en dat andere land mee te nemen om tot een oordeel te komen.
Leeftijd
Voor wat betreft belastingplicht is een kind jonger dan 18 zelfstandig belastingplichtig in box 1, maar wordt het inkomen uit sparen en beleggen (box 3) belast bij de ouders. Iedereen vanaf 18 jaar en ouder is volledig zelfstandig belastingplichtig, ook al woont een kind nog bij de ouders thuis.
Onderneming
Nu met ingang van 2022 amateurgolfers, zowel van boven als onder de 18, sponsorinkomsten mogen ontvangen (en onder bepaalde drempelbedragen en voorwaarden ook kleine bedragen aan prijzengeld) zonder de amateurstatus te verliezen. verandert voor veel amateurgolfers hun fiscale status.
Onderneming voor de inkomstenbelasting in box 1
Omdat de sponsor (maar dat kunnen in theorie ook meerdere sponsoren zijn) een tegenprestatie zal verlangen van de amateurgolfer, zoals bijvoorbeeld het verplicht dragen van logo’s bij wedstrijden, gebruik van bepaald materiaal, het deelnemen aan ‘pro’-ams voorafgaand aan toernooien met cliënten van de sponsor etc., worden de bedragen die de amateurgolfer van de sponsor ontvangt aangemerkt als inkomen in box 1. Verwacht wordt dat de sponsor het contract met de amateur dusdanig zal inrichten, dat niet gesproken kan worden van een dienstbetrekking, waardoor de amateurgolfer fiscaal als zelfstandig ondernemer wordt aangemerkt in box 1. In het navolgende gaan we uit van deze fiscale positie.
Logischerwijs zal in het tegenovergestelde geval, derhalve als de sponsor het contract dusdanig inricht dat in het land waar de sponsor is gevestigd, de aldaar geldende loonbelastingwetgeving van toepassing is, de amateurgolfer door dat land worden aangemerkt als werknemer en zal aldaar loonbelasting (en premies!) worden ingehouden op de bruto beloning. Het is onmogelijk hier verder op in te gaan, want elk land heeft eigen fiscale regels met betrekking tot (top)sporters, wat betreft tarieven, wat onbelast vergoed mag worden etc. Daarnaast bestaat de mogelijkheid dat de amateursporter en de sponsor fiscaal in verschillende landen zijn gevestigd. In alle gevallen die onder deze alinea vallen is het belangrijk om goed fiscaal advies in te winnen en samen met de sponsor en de adviseur(s) te trachten een zo gunstig mogelijke fiscale situatie voor de amateursporter te creëren.
Ook als zowel de amateurgolfer als de sponsor fiscaal in Nederland zijn gevestigd is het, in geval van een contract dat onder de wet loonbelasting in Nederland valt, verstandig een belastingadviseur te raadplegen.
Kamer van Koophandel
Iedere ondernemer in Nederland dient zich in te schrijven bij de Kamer van Koophandel. De site van de Kamer van Koophandel heeft voor zowel aanmeldingen, wijzigingen als afmeldingen duidelijke formulieren op de site staan, die zowel digitaal (DigiD) als op papier kunnen worden ingediend. Daarnaast wordt ook duidelijk aangegeven welke documenten (ID-bewijs etc.) tevens moeten worden aangeleverd. Bij aanmelding van een nieuwe onderneming wordt na indiening van de eerste formulieren altijd een persoonlijke afspraak gemaakt op een fysiek kantoor van de KVK.
Omzetbelasting
De Nederlandse fiscale wetgeving kent eigen criteria om als ‘ondernemer voor de omzetbelasting’ of als ‘ondernemer voor de inkomstenbelasting’ te worden aangemerkt. Het één sluit het ander nooit uit. Een amateurgolfer kan beide zijn, maar ook een van beide.
Indien de amateurgolfer (hierna: ‘ondernemer’) voor meer dan € 20.000 per kalenderjaar wordt gesponsord, is de amateurgolfer Omzetbelasting-plichtig (derhalve ondernemer voor de Omzetbelasting), voor tenminste de komende 3 jaar (tenzij hij zijn onderneming eerder staakt). Basis daarvoor is het bedrag in onderliggende contract met de sponsor.
Voor alle duidelijkheid: mocht een ondernemer een contract krijgen voor € 15.000 in een kalenderjaar, dan kan de ondernemer een beroep doen op de kleine ondernemersregeling voor de Omzetbelasting en behoeft geen 21% BTW uit de € 15.000 te worden afgedragen. In dat geval kan de ondernemer echter géén BTW terug vragen uit de kosten die hij maakt voor zijn onderneming waarvan de BTW in normale gevallen terug te vragen zou zijn. Let wel, dat in dat geval de hele nota, inclusief de Omzetbelasting, voor de Inkomstenbelasting als aftrekbare kosten kunnen worden aangemerkt. Stel dat het contract van de ondernemer in de loop van het jaar door de sponsor wordt verhoogd of er andere sponsoren of inkomsten bij komen, en de totale jaaromzet boven de € 20.000 uit komt, dan is de ondernemer bij uitreiking van de factuur die de grens van € 20.000 overschrijdt per direct over die factuur omzetbelasting verschuldigd (meldplicht bij de belastingdienst) en blijft dat dan voor de komende 3 jaar, ook al zijn de inkomsten het jaar daarna weer onder de € 20.000. Vanaf het moment van uitreiking van deze bewuste factuur waarover hij/zij Omzetbelasting moet gaan afdragen, mag de ondernemer ook aan hem in rekening gebrachte omzetbelasting in aftrek gaan brengen.
In alle gevallen is omzetbelasting in voedsel en drank die in een daartoe ingerichte gelegenheid worden genuttigd niet aftrekbaar. Overigens is de omzetbelasting berekend in hotelovernachtingen (exclusief ontbijt) weer wel aftrekbaar.
Factuurvereisten
De fiscus stelt een aantal cumulatieve eisen aan de informatie op de uitgaande facturen.
- De naam en het volledige adres van het bedrijf/ondernemer die de factuur uitreikt
- Het BTW nummer van de ondernemer die de factuur uitreikt (te beginnen met NL…)
- Het KVK nummer van de ondernemer die de factuur uitreikt
- De geleverde prestatie, het bedrag (exclusief BTW), het bedrag van de BTW (met %) en het totaalbedrag
- De datum van uitreiking van de factuur
- De volledige bedrijfsnaam plus adres van degene of entiteit aan wie de factuur wordt uitgereikt
Buitenlandse facturen (indien van toepassing)
In geval van een sponsor/afnemer uit de EU:
- Het volledige buitenlandse BTW-nummer van de afnemer
- De mededeling op de factuur dat de heffing van BTW is verlegd naar de afnemer (ICT transaction) en daardoor 0% bedraagt.
In geval van een inkomende factuur van een BTW plichtige ondernemer binnen de EU:
- Het volledige buitenlandse BTW-nummer van de betreffende ondernemer
- De mededeling op de factuur dat de BTW is verlegd (ICT transaction) en 0% bedraagt
Deze verleggingsregelingen binnen de EU lijken best gecompliceerd. Het verdient aanbeveling om, indien een dergelijke factuur moet worden uitgereikt of binnenkomt, dit de eerste keer met uw belastingadviseur te overleggen en deze de factuur te laten checken of de die aan alle eisen voldoet. Daarnaast dienen deze facturen bij andere rubrieken op het aangifteformulier te worden ingevuld en in het eerste geval (factuur aan een afnemer binnen de EU), dient zelfs een separate ICT-aangifte naast de gewone aangifte te worden ingediend.
Indien de ondernemer BTW plichtig is en facturen/bonnen ontvangt van in de EU gevestigde bedrijven (denk aan hotelovernachtingen, treintickets, benzinebonnen (alleen indien de auto waarin gereden wordt op naam van het bedrijf van de ondernemer staat)), staat daar doorgaans wel BTW op de factuur en wordt de BTW niet direct verlegd. Voor kleine facturen/bonnen die doorgaans niet op naam gezet worden kan de buitenlandse BTW worden teruggevraagd per EU-land via de belastingdienst Heerlen. Houdt wel rekening met minimaal terug te vragen bedragen die kunnen verschillen per EU land. Bij aankoop van goederen ter plekke in een EU land, zal altijd BTW worden berekend en is het verstandig om het NL BTW nummer bij de hand te hebben en de ondernemer te vragen de factuur (met zijn BTW nummer) op naam van de ondernemer te zetten inclusief diens Nederlandse BTW nummer. Alleen dan is het mogelijk de BTW terug te vragen.
Blijft de terug te vragen EU-BTW onder de grens van het betreffende land, is het te veel moeite of voldoet de factuur niet aan de eisen dan kan de ondernemer de factuur inclusief BTW als kosten meenemen in zijn jaarstukken.
Omzet in natura
Als de sponsor bijvoorbeeld een golfset ter beschikking stelt, dan wordt dat ook als een vorm van inkomen gezien. De sponsor zal de golfset van logo’s hebben voorzien en wil graag dat de amateurgolfer met die set gaat spelen op openbare banen. De waarde van die golfset wordt dan als inkomen gezien. Met ‘waarde’ wordt dan bedoeld de goedkoopste prijs van die golfset in een (web)winkel. Om die laagste waarde te kunnen aantonen (vaak lager dan de adviesprijs) is het verstandig om een folder mee te nemen uit de winkel of met datum te downloaden en te bewaren. Dit geldt ook voor kleding, schoenen etc.
Aftrekbare kosten
Alle kosten die de ondernemer maakt ten behoeve van zijn onderneming zijn aftrekbaar, mits er een factuur of bon van het betaalde bedrag overlegd kan worden. Daaronder vallen ook de kosten van ingewonnen (fiscale) adviezen. Die bonnen moeten 7 jaar bewaard worden. Dat mag ook digitaal.
Investeringen
Investeringen (formeel: duurzame goederen die langer dan een productieproces meegaan in de onderneming en meer dan € 450,00 exclusief BTW kosten) kunnen niet in het jaar van aanschaf volledig als kosten worden aangemerkt en afgetrokken van de winst. Fiscaal worden deze goederen geacht 5 jaar mee te gaan, waardoor ieder volledig kalenderjaar 20% van de aanschafkosten in aftrek mogen worden genomen.
Stel dat de amateurgolfer een andere sponsor krijgt en hij met een ander merk golfclubs moet gaan spelen, dan speelt hij niet meer met de oude set. Verkoopt hij die set, dan wordt hij geacht de opbrengst middels een factuur (met BTW, tenzij de amateurgolfer onder de kleine ondernemersregeling voor de Omzetbelasting valt) als inkomsten in zijn onderneming te laten vallen. Levert de set minder op dan waarvoor deze op moment van verkoop in de boeken staat (de zogenaamde boekwaarde), of is de set dusdanig beschadigd, dat deze niet of voor een heel lage waarde verkocht kan worden (of eist de oude sponsor de set terug), dan kan in het jaar van verkoop/afstand de rest van de boekwaarde in één keer als kosten worden genomen (afgeschreven).
Indien in 1 kalenderjaar voor meer dan € 2.400 (2021) aan investeringen wordt gedaan, krijgt de ondernemer recht op zogenaamde Investeringsaftrek. Voor investeringen op jaarbasis tezamen tussen de € 2.401 en € 59.170 (2021), bedraagt de aftrek op de totale winst 28%. Daarboven gelden andere percentages. Deze Investeringsaftrek geldt o.a. niet voor auto’s.
Gemengde kosten
Sommige kosten kunnen niet geheel in aftrek worden genomen. Voedsel, drank, cadeaus en representatie, dus feitelijk alle kosten waar een bepaalde mate van privé gebruik aan verbonden is (zogenaamde gemengde kosten), zijn voor 20% niet aftrekbaar. Die correctie van 20% wordt aan het einde van het jaar over de totaalbedragen van deze kosten berekend. Daarom is het verstandig die kosten separaat, onder een eigen kostenrekening, te administreren.
Auto van de zaak
Het is mogelijk dat er door de onderneming een auto wordt aangeschaft. Als op de aanschafnota BTW vermeld staat en de ondernemer Btw-plichtig is, kan die BTW worden teruggevraagd. Dat geldt ook voor BTW op onderhoud en benzine. De kosten exclusief BTW en de kosten waarop geen BTW zit, kunnen, samen met de 20% afschrijving over de aanschafprijs minus een restwaarde, in mindering worden gebracht op de winst. Het is ook mogelijk een auto aan te schaffen via (private) lease of dat je die ter beschikking krijgt van je sponsor. In alle gevallen zal echter, als er op jaarbasis meer dan 500 privé kilometers worden gereden, een bepaald % (in veel gevallen 22%) van de oorspronkelijke cataloguswaarde van de auto aan het inkomen worden toegevoegd. Ook zal een stukje van de eerder teruggevraagde BTW als privé worden aangemerkt en moeten worden terugbetaald.
Geheel afhankelijk van de situatie va de individuele ondernemer kan het fiscaal erg kostbaar zijn een auto van de zaak te rijden. In die gevallen is het wel toegestaan om, als de ondernemer in privé een auto bezit, een overzicht te maken van alle zakelijke ritten en daarvoor € 0,19 per zakelijke kilometer aan de onderneming als kosten door te berekenen. In dit geval blijft de BTW geheel buiten beschouwing. Een auto van iemand lenen of bij een eigen auto de benzinebonnen in de onderneming als kosten boeken is in principe niet toegestaan: het moet dan middels die € 0,19 per zakelijk gereden kilometer.
Buitenlands prijzengeld
In enkele gevallen en/of onder bepaalde bedragen mag de amateurgolfer prijzengeld ontvangen. In bijna alle landen zijn dit soort prijzen onderworpen aan heffing van bronbelasting. Let op dat eventuele maximum bedragen (om de amateurstatus te behouden) het bruto prijzenbedrag betreft en niet het netto bedrag! Indien Nederland een belastingverdrag heeft met het land waarin de prijs is behaald bestaan er 2 methodes om de ingehouden belasting geheel of (meestal) gedeeltelijk te verrekenen. Gezien de complexiteit is het verstandig, als zich dit voordoet, contact op te nemen met een belastingadviseur. Neem altijd alle uitgereikte documenten mee en voeg die toe aan de administratie.
Jaarrekening en berekening van de winst
Jaarlijks moet iedere ondernemer aan de belastingdienst een opgave doen van alle inkomsten minus uitgaven. Die berekening is onderworpen aan behoorlijk wat regelgeving en zal in de meeste gevallen te complex zijn om zelf of door familie te laten berekenen. Om een correcte aangifte te kunnen doen moet jaarlijks een begin- en eindbalans én een winst- en verliesrekening worden opgemaakt en ingediend. Daarnaast zijn er zoals hierboven genoemd speciale tegemoetkomingen voor investeringen, extra bijtellingen voor gemengde kosten en de auto van de zaak.
Verder is nog van belang dat een ondernemer tenminste 1225 uur per jaar aan de onderneming besteedt (ca 24 uur per week). In dat geval bestaat recht op zogenaamde zelfstandigenaftrek (2021: € 6.670) en de eerste drie jaar startersaftrek (2020: € 2.123). Om die 1225 uur te berekenen mogen allerlei activiteiten meegeteld worden. Lessen nemen, oefenen en trainen, toernooien, reistijd van en naar trainingen, toernooien, lessen etc. Tijd om aankopen te doen voor je onderneming evenals de tijd die aan administratie besteed wordt, adviezen in te winnen etc.
Naast de zelfstandigenaftrek bestaat er ook nog de MKB winstvrijstelling. Die wordt berekend over de jaarwinst minus zelfstandigen-, starters- en investeringsaftrek + bijtelling auto + bijtelling niet geheel aftrekbare kosten. Door al deze ondernemersvoordelen valt de uiteindelijk te betalen belasting enorm mee. Bij een jaarwinst van zo’n € 24.000 a € 25.000 minus al die aftrekposten ongeveer nihil aan Inkomstenbelasting te betalen en circa € 700 Zorgverzekeringswet (ZVW).
Voor alle duidelijkheid, als de amateurgolfer wel ondernemer voor de Inkomstenbelasting is, maar in een bepaald kalenderjaar niet voldoende uren in zijn onderneming werkt, zijn alleen de zelfstandigenaftrek en de startersaftrek niet van toepassing. De overige ondernemersregelingen (o.a. MKB-vrijstelling) zijn dan wel van toepassing. Deze situatie komt overigens vaak voor in het eerste (starters)jaar, het laatste jaar (staking van de onderneming) of in een tussenjaar waarin bijvoorbeeld voorrang wordt gegeven aan het afronden van een studie. Het kan gunstig zijn om met de planning van een tussenjaar hiermee rekening te houden door in niet meer dan één kalenderjaar deze financieel interessante aftrekposten te verliezen.
Het lijkt na deze opsomming een enorme toestand om een onderneming te hebben, maar het is een kwestie van secuur zijn en alle bonnen en facturen chronologisch te bewaren; daarmee voorkom je dat een professional onnodig tijd moet besteden om de jaarstukken te maken en zullen de kosten van een belastingadviseur meevallen. Daarnaast is het verstandig van tevoren een schatting te laten maken van de jaarwinst en maandelijks een deel van de verschuldigde jaarbelasting te betalen. Dat voorkomt veel problemen.
Teneinde het in bovenstaande omschreven ondernemerschap in Nederland financieel en fiscaal zo gunstig mogelijk te beoefenen is het aan te bevelen al bij het eerste serieuze financiële voorstel van een sponsor een belastingadviseur (niet te verwarren met een boekhouder!) in de arm te nemen.
Disclaimer
De informatie hierboven is uitsluitend bedoeld als algemene informatie. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend over de juistheid van de hierin vermelde inhoud en verwijzing naar fiscale regelgeving. De NGF wijst iedere aansprakelijkheid ten aanzien van de juistheid, volledigheid, actualiteit van de geboden informatie uitdrukkelijk van de hand. Raadpleeg voor fiscaal advies een belastingadviseur.