Afzwaaiend directeur Hans Blaauw: "Meer eenheid en minder vrijblijvend"

Door Jørg van Cauli

“Vaar een duidelijke koers met het schip van Het Rijk en houd daaraan vast”, luidt het belangrijkste advies dat Hans Blaauw zijn opvolger Jan-Paul Driessen meegeeft. “We hebben op onze vier banen 4.600 leden. Wanneer je beleid wilt maken op basis van wat al die leden vinden, kom je er nooit uit. Natuurlijk haal je ideeën en input op, maar je moet een eigen mening en visie hebben, daar voor staan en voor gaan.”

Woelige baren

Blaauw voer zelf met Het Rijk afgelopen zestien jaar op woelige baren. Hij was eerder directeur van Papendal en directielid bij McDonald's Nederland. Bij zijn aantreden in de voor hem dan nog volledig onbekende golfwereld kreeg hij vanaf 2008 te maken met een bankencrisis, de eurocrisis, corona en hoge inflatie. “Dan ben ik in mijn element”, zegt Blaauw. “Wij hebben bij iedere crisis snel en daadkrachtig gehandeld. We zijn daardoor alleen maar sterker uit die crises gekomen.”

In die turbulente jaren waren er behoorlijk wat wisselingen op managementniveau. “We hebben in hoog tempo keuzes gemaakt en veranderingen doorgevoerd. Je wilt die uitdagingen graag met je bestaande ploeg aangaan, maar niet iedere manager bleek goed mee te kunnen met het hoge tempo en de eisen die gesteld werden. Soms moet je ingrijpen in het belang van de lange termijn.”

De dynamiek van verenigingen

Blaauw laat een gezond bedrijf achter en is trots op wat hij met zijn teams bereikt heeft. Hij had ook het geluk dat hij een commerciële organisatie mocht leiden die de kracht van het verenigingsleven omarmt, zegt hij. De afspraken over die samenwerking werden al vastgelegd bij de start in 1985 op Het Rijk van Nijmegen en later met de tussen 2003 en 2007 overgenomen banen (Nunspeet, Margraten en Sybrook). “In de overeenkomst staat omschreven wie waarvoor verantwoordelijk is. Dat document vormt de basis van de samenwerking, maar open communicatie en respect voor elkaars kwaliteiten zijn essentieel.” 

Naast de vier verenigingen op de banen heeft Het Rijk een 6.500 leden tellende digitale golfvereniging (#Het Rijk Golf), die de minder frequente golfers bindt en als springplank fungeert naar een vast speelrecht. Het ideale model voor Het Rijk, aldus Blaauw die niet gelooft in een one-size-fits-all-benadering. “In een drukke markt als de Randstad past waarschijnlijk een andere model beter. Maar ik geloof wel in de dynamiek die een bloeiend verenigingsleven op een baan met zich meebrengt. Daar proef je een bepaalde sfeer als je er rondloopt. De accommodatie kan nog zo fraai zijn, maar gastvrijheid en sfeer zijn voor mij een belangrijke graadmeter als ik op een baan kom. Als die dynamiek er is, komen de mooie cijfers vanzelf.”

Partnermodel

In 2021 introduceerde Blaauw het partnermodel, een samenwerkingsvorm bedoeld om kennis en ervaring te delen met andere golfbanen. Een jaar later volgde een pilot met Golfclub ‘t Zelle die dit voorjaar beëindigd werd. “We pasten toch niet goed bij elkaar. De club bleef te veel een echte verenigingsbaan en ons hybride model van commercie en vereniging bleek niet te passen bij hun structuur en manier van besluitvorming. Het is aan mijn opvolger of en hoe hij het partnermodel weer gaat oppakken.” 

"Het zou een goede stap zijn als de NGF en NVG met de PGA zouden opgaan in één brancheorganisatie die met één mond spreekt"

Op een vraag over de golfbranche laat Blaauw een korte stilte vallen en zegt dan dat dé golfmarkt niet bestaat. “Het is een versnipperde lappendeken met drie bestuurlijke entiteiten en verschillende verschijningsvormen van commerciële en verenigingsbanen tot hybride en virtuele vormen. En ieder heeft zijn eigen invalshoek. Er is niet één geheel, één gezicht, één visie. Meer eenheid zou de branche veel sterker maken. Het zou een goede stap zijn als de NGF en NVG met de PGA zouden opgaan in één brancheorganisatie die met één mond spreekt, of het nou gaat over de cao, bedrijfsmatige aspecten of de sportieve kant.”

Het mag in zijn ogen ook wel wat minder vrijblijvend. “De helft van de banen doet bijvoorbeeld nog altijd niet mee met GEO. Dat vind ik ontluisterend. Als je samen iets afspreekt, moet iedereen zich daar toch ook aan houden? Misschien moet het dan maar consequenties hebben voor je licentie. Als we straks moeten vertellen dat de helft niet meedoet omdat ze het niet kunnen halen of niet aandurven, hebben we een slecht verhaal. GEO moet een kwaliteitskeurmerk zijn voor de héle branche. Als we dat met z’n allen goed voor elkaar hebben, kunnen we overtuigend uitdragen dat golf staat voor duurzaamheid en goodwill creëren met dit belangrijke thema.”

Onderhoud zelf doen of uitbesteden?

In de periode dat Blaauw aan het roer stond heeft Het Rijk het onderhoud van de banen uitbesteed. “Wij zijn goed in het runnen van een golfbaan en in gastvrijheid, terwijl een aannemer alles weet over onderhoud. Zeker met de hoge eisen die gesteld worden aan verduurzaming. Als je zelf als club of baan alle nieuwste technieken die daarvoor beschikbaar zijn zoals gps-maaiers of drones wilt benutten, moet je behoorlijk wat kennis in huis halen. Een aannemer die meer dan twintig banen onderhoudt, kan meer kwaliteit bieden en is veel beter op de hoogte van de laatste innovaties. En ik heb bewust twee verschillende aannemers ingehuurd.”

Jeugd binden

Blaauw ziet de noodzaak van meer jeugdgolfers, maar geeft aan dat hij ook realist is. “Ik zie bij mijn eigen dochters hoe ze alle zeilen bij moeten zetten om hun kinderen één sport te laten doen. Kinderen moeten gebracht en gehaald worden, want de meeste banen liggen verder van de steden. Jonge mensen met kinderen hebben zelf al nauwelijks tijd om naar de golfbaan te gaan. En maar weinig ouders laten hun kinderen uitsluitend golfen. Het is altijd in combinatie met een teamsport, en de jeugd kiest voor die teamsport zodra ze naar de middelbare school gaan. Alleen die paar heel talentvolle spelers kiezen dan voor golf. Grote aantallen zullen het daarom helaas nooit worden, vrees ik.”

Hij ziet voor de werving van jeugd meer mogelijkheden in de opkomst van de interactieve driving ranges. “Het Rijk heeft op drie van de vier banen Trackman Range en daar wordt veel gebruik van gemaakt door jeugd en mensen die nog niet eerder gegolft hebben. Er wordt ook veel meer geoefend. Deze vorm sluit meer aan bij de digitale interesses van de jeugd, is laagdrempelig en kost minder tijd. Later zetten zij wellicht de stap naar de baan. Ik denk dat off-course golf het beste werkt in een grootstedelijke omgeving, maar voor regionale banen ook een prima aanvulling is van het aanbod.”

"We moeten die sterke punten van natuur- en sportbeleving benadrukken in campagnes"

Blaauw vindt dat veel meer uitgedragen mag worden hoe aantrekkelijk de sport is. Hij geeft aan hoe groot zijn eigen onwetendheid was. “Ik kwam zestien jaar geleden uit het voetbal en had ook een beetje de bekende vooroordelen over golf, maar dan ervaar je hoe leuk deze sport is. Je kunt het samen beleven en geniet in de natuur van een prachtige omgeving. Je bent met je flightgenoten bezig en veel minder dan in andere sporten met een tegenstander. Deze sport beleef je. We moeten die sterke punten van natuur- en sportbeleving benadrukken in campagnes.”

Andere uitdagingen

Blaauw verwacht verder dat de kostenstijgingen een steeds grotere uitdaging zullen vormen voor veel golfbanen om de marge in stand te houden. “Je kunt niet eindeloos doorgaan met prijsverhogingen, daar zit een grens aan.” De horeca op de golfbanen zou volgens hem meer inkomsten moeten generen door andere doelgroepen aan te trekken. En de banen zullen een manier moeten vinden om minder frequente golfers te binden. “Je hebt een combinatie nodig van vast speelrecht en greenfee zoals het Rijk dat heeft met de digitale golfvereniging #Het Rijk Golf.”

Een nieuw hoofdstuk

Blaauw rondt voor Het Rijk nog enkele laatste lopende zaken af, neemt in november afscheid tijdens een ‘pensioenfeest’ en wil de resterende weken van het jaar bijkomen van de zestien hectische jaren. Hij gaat genieten van zijn pensioen, maar is vanaf 1 januari 2025 ook bereid met de golfwereld mee te denken of advies te geven als daar behoefte aan is. Wat zou hij een mooie uitdaging vinden? “Mijn interesse ligt niet bij het adviseren van één baan, maar bij de grotere vraagstukken. Ik zou bijvoorbeeld wel willen bijdragen aan meer eenheid in de branche. Maar eerst genieten van de vrije tijd, en dan ga ik daarna wel ergens koffie drinken.”

Foto boven: begrazing door schapen als onderdeel van duurzaam beheer. Alle banen van Het Rijk zijn GEO-gecertificeerd. 

Foto boven: een informatiebord op Het Rijk van Nijmegen over flora en fauna op de baan.

Ga naar de hoofdpagina Golfbaanexploitatie en -management.