De plaatselijke regel 'Plaatsen'

In het kort

• Nationale golffederaties bepalen in welke periode sprake blijft van qualifying condities als de plaatselijke regel E-3 (Plaatsen) is ingesteld. In Nederland was deze periode in de afgelopen jaren van 1 november tot 1 mei.
• In 2026 verandert het beleid van de NGF. Met ingang van 1 januari 2026 blijft gedurende het gehele jaar sprake van qualifying condities als Plaatsen is ingesteld. 
• Plaatsen mag echter alleen ingesteld worden als aan een reeks voorwaarden is voldaan. In veel gevallen voldoen alternatieven zoals het definiëren van bepaalde gebieden als GUR of het instellen van Plaatselijke Regel E-2 (Bal schoonmaken). 

Het derde punt is niet nieuw maar de NGF wil de voorwaarden voor Plaatsen voortdurend goed onder de aandacht brengen. Om clubs te helpen bij de toepassing van Plaatsen is een handige beslissingstabel ontwikkeld. Die tabel is onderdeel van de toelichting hieronder.

De achtergrond van Plaatsen

Als plaatselijke abnormale omstandigheden normaal spel kunnen belemmeren, dan kunnen de aangetaste gebieden als grond in bewerking (GUR) worden gedefinieerd, die volgens Regel 16.1 mogen worden ontweken. Maar soms is sprake van extreme omstandigheden die wijdverspreid over de baan voorkomen en is het definiëren van bepaalde gebieden als GUR geen werkbare uitkomst. Uit de toelichting bij Model Plaatselijke Regel E-3 (Plaatsen) volgt dat het dan gaat om bijvoorbeeld zware sneeuwval, dooiperiodes in het voorjaar, langdurige regenval of extreme hitte. (Alle Model Plaatselijke Regels zijn hier te vinden.)

Zware en extreme weersomstandigheden dus, of abnormale omstandigheden als gevolg van onderhoudsproblemen. Alleen als dergelijke omstandigheden wijdverspreid over de baan voorkomen, kan de Commissie een Plaatselijke Regel voor Plaatsen instellen om normaal spel mogelijk te maken of om sommige of alle fairways te beschermen, aldus de toelichting. Deze Plaatselijke Regel moet worden ingetrokken zodra de omstandigheden dit toelaten.

Oud beleid rondom Plaatsen

De Plaatselijke Regel voor Plaatsen staat haaks op de hoofdregel in golf, die voorschrijft dat de bal moet worden gespeeld van waar die tot stilstand is gekomen (play the ball as it lies). Daarom wordt hier in de Rules of Handicapping extra aandacht aan bestreed. Nationale golffederaties moeten volgens de Rules of Handicapping namelijk bepalen in welke periode sprake blijft van qualifying condities als Plaatsen is ingesteld. Ofwel, buiten die periode kunnen geen qualifying rondes worden gespeeld als Plaatsen is ingesteld.

In Nederland was deze periode in de afgelopen jaren van 1 november tot 1 mei. Anders dan volgens de toelichting bij Model Plaatselijke Regel E-3 de bedoeling is, is er geregeld sprake van onjuist gebruik van Plaatsen. Veel clubs stellen automatisch op 1 november Plaatsen in en trekken de Plaatselijke Regel pas ver in het voorjaar weer in, zonder dat voor Plaatsen de noodzaak bestaat, laat staan gedurende die gehele periode. Dit willen we voorkomen door clubs geregeld goed te informeren over de toepassing van Plaatsen en door de introductie van het praktische beslissingsmodel verderop op deze informatiepagina. 

Vaak wordt niet gedacht aan een alternatief voor Plaatsen, namelijk Model Plaatselijke Regel E-2 (Bal schoonmaken, Cleaning ball), voor het geval er geen sprake is van extreme omstandigheden maar er wel modder aan de bal blijft kleven.

Tegelijkertijd moet worden erkend dat vandaag de dag meer dan vroeger ook buiten de wintermaanden sprake is van zware weersomstandigheden. Zo valt er vaker meer regen en is het vaker langer erg droog, met extreme natheid en water dat niet voldoende snel zakt of juist extreme droogte tot gevolg. Hierdoor is normaal spel soms in alle jaargetijden even niet mogelijk.

Nieuw beleid rondom Plaatsen

Omdat extreem weer buiten de wintermaanden vaker voorkomt, heeft de NGF besloten dat met ingang van 1 januari 2026 gedurende het gehele jaar sprake blijft van qualifying condities als Plaatsen is ingesteld, mits wordt voldaan aan de hiervoor genoemde voorwaarden. Er moet dus nog altijd sprake zijn van extreme omstandigheden en de Plaatselijke Regel moet ook direct weer worden ingetrokken als aan de voorwaarden niet meer wordt voldaan.

De NGF ziet het als haar taak om het voor clubs duidelijker te maken wanneer er aanleiding bestaan tot het instellen van Plaatsen of Bal schoonmaken. De NGF verwacht dat zal blijken dat voor Plaatsen meestal geen aanleiding bestaat, omdat het definiëren van een aangetast gebied als GUR of het instellen van Bal schoonmaken in de meeste gevallen voldoende zal zijn voor normaal spel.

De NGF ziet het ook als haar taak om spelers beter te informeren over wat ze moeten doen als Plaatsen of Bal schoonmaken is ingesteld. Bij Plaatsen (Preferred lies) mag de bal immers worden verplaatst, maar als Bal schoonmaken Cleaning ball) van toepassing is, moet de bal worden gemarkeerd voordat die wordt opgenomen en moet de bal op precies dezelfde plek worden teruggeplaatst (mark, lift, clean and replace the ball). Van de regel- en handicapcommissies wordt echter ook gevraagd hieraan extra aandacht te besteden.

Plaatselijke regels in de praktijk

Als op de baan sprake is van extreme omstandigheden waarvoor een club maatregelen wil nemen om normaal spel mogelijk te maken, of om sommige of alle fairways te beschermen, dan moet de volgende afweging worden gemaakt.

Worden deze afwegingen goed doorlopen, dan zal blijken dat Plaatsen zelden nodig is. 

Mogelijk is soms sprake van dermate extreme omstandigheden dat de baan hoe dan ook niet normaal kan worden gespeeld. In dat geval is geen sprake van qualifying condities en kan er dus geen qualifying ronde worden gespeeld.

Advies en ondersteuning

Er hoeft vanaf 1 januari 2026 gedurende het gehele jaar weliswaar niet langer toestemming te worden gevraagd van de NGF voor het instellen van Plaatsen, maar clubs worden aangemoedigd om bij elke twijfel of voor advies contact op te nemen met de NGF.

Om toepassing van de plaatselijke regels in goede banen te leiden, zullen we in de toekomst visuele richtlijnen voor clubs opstellen. Hierbij zullen foto's en video's verduidelijking geven welke plaatselijke regel passend is voor de situatie. 

De regel- en handicapcommissie van een club is verantwoordelijk voor het opstellen van plaatselijke regels. Het is belangrijk dat die commissie monitort wanneer aanleiding bestaat tijdelijke plaatselijke regels in te stellen en wanneer die weer moeten worden opgeheven. Ook is belangrijk dat de commissie het definiëren van GUR-gebieden en het instellen van Plaatsen en Bal schoonmaken afstemt met andere commissies en met de greenkeeping.

Omdat Plaatsen haaks staat op de hoofdregel in golf  (play the ball as it lies) zijn er strenge voorwaarden aan verbonden. Plaatselijke regels die in strijd zijn met die voorwaarden zijn niet toegestaan en een ronde die gespeeld wordt terwijl een dergelijke plaatselijke regel van kracht is, wordt niet  aangemerkt als gespeeld volgens de regels.

De NGF kan advies geven als je twijfelt over het toepassen van plaatselijke regels. Aarzel niet om contact op te nemen!

Lees ook het artikel Wintermaatregelen op het gebied van regels.

Ga terug naar de hoofdpagina De golfregels: een toolkit voor clubs.